De Stichting Monumentenwacht Gelderland is een particuliere organisatie voor de instandhouding van het gebouwde en groene erfgoed.
Zij houdt zich vooral bezig met onafhankelijke bouwkundige inspecties van monumenten. Tijdens de inspectie worden meteen (nood)reparaties uitgevoerd. Daarnaast geeft Monumentenwacht Gelderland in toenemende mate aanvullend advies aan eigenaren, zoals het opstellen van onderhoudsplannen, het begeleiden van onderhoudswerkzaamheden en subsidieaanvragen.
Als partner van de provincie Gelderland wordt de Monumentenwacht Gelderland betrokken in projecten op het gebied van kwaliteitszorg (kwaliteitsregeling Kennis&Kunde voor restauratiebedrijven), behoud van historische bouwfragmenten en beleidsdata zoals de erfgoedmonitor.
De organisatie startte op 6 maart 1979 met haar diensten en heeft inmiddels 26 medewerkers. Het aantal aangesloten objecten bedraagt ca. 4200. De Monumentenwacht Gelderland is aangesloten bij de Vereniging Provinciale Monumentenwachten Nederland en is een uitvoeringsorganisatie van de provincie Gelderland.